Tecellilerin Farklılaşması Hakkında
Kişi kendi çabası ( kesb / kazanım ) neticesi elde ettiği ilim , idrak ve kavrayış eşliğinde kendisine olan tecelliden bir zevk hali yaşayabileceği gibi , bu durum Hakk kaynaklı ( vehbi ) bir şekilde de ( Rabbani keşif ya da ilahi keşif ) vuku bulabilir.
Tecellilerin farklılaşması ile zevk de farklılaşır.
Zevkin nefse dönük bir hakikati de vardır. Nefs-i Levvame mertebesinde olan kimselerin tamamından ,Nefs-i mülhime mertebesinde bulunan kimselerin büyük bir kısmından açığa çıkan zevk nefs kaynaklı bir zevktir, hal zevkidir. Böyle bir zevk sahibinin zevkinden müşahadeleri ve tespitleri sadece kendisini bağlar. Böyle bir zevkin neticeleri umuma şamil değildir. Bu tür zevki neticeler , tespitler esas alınamaz, ilmi bir hakikat olarak kabul edilemez , itibar edilemez. Bir yolun öğretisi olarak lanse edilemez. Bu tespitler ilmi hakikatlere dayanan bir kriter değildir ve böyle görülemez. Bu nefis mertebelerindeki kimselerin halinin şeytan kaynaklı bir hali zevk yaşadıkları ihtimali de göz ardı edilmemelidir. Çünkü nefse melek olduğu kadar şeytan da ilham verebilir.
Bu hususta ayırımı yapabilecek düzeyde ilim sahibi olmak ve işin hakikatini görmeyi sağlayacak bir teraziye sahip olmak gereklidir.
Allah en doğrusunu bilir.
Ahmet Şahin Uçar