Gelen verileri, mertebesine göre değerlendirmek
Duyu organlarına gelen her veriyi aklıselim ile değerlendirip mertebesine koyarak gereğince muamelede bulunmak en doğru olan yoldur.
Bu minvalde değerlendirildiğinde;
Kimi sözler vardır, hükmü ancak sırrında açığa çıkar ve tesir alanı bununla sınırlı kalmalıdır. Bu ancak idrakinde yaşayabileceğin bir hakikattir.
Kimi sözler vardır, hükmü şehadet âleminde zuhur edip fiillerinde açığa çıkar/çıkmalıdır. Bunu zahirinde de yaşaman gerekir.
Kimi sözler vardır, zahir ve batınında cem edersin, hükmü her iki mertebeden de açığa çıkar.
Kimi sözler vardır, mutlak surette mertebesini ayırman gerekir, cem edersen hata edersin. Şeriat ve hakikati hakkıyla anlayabilmek ve hakkıyla gereğini yaşayabilmek için bu teraziyi bilmek şarttır!
Allah en doğrusunu bilir.
Ahmet Şahin Uçar