Övülen AHLAK “Hilm”

Yumuşaklık tatlılık demekken başkalarına davranırken insanın güzelliği bu özellikle ortaya çıkar.
Kim (yaratıklara) rabbine davrandığı gibi davranırsa , kendi kalbinde ve insanların kalbinde kimin bulunduğunu anlamış olur.

Fütuhat c17,s315 – Muhyiddin İbn Arabi (k.s.)

“Eğer Allah zulümleri (günahları) sebebiyle insanları (hemen) hesaba çekiverseydi, yeryüzünde kımıldayan tek bir canlı bırakmazdı.” (Nahl, 61)

Rasul-i Ekrem (S.A.V) de şöyle buyurmuştur: “Allah Teâlâ hilim sahibidir; yumuşak muameleyi sever.” (Buharî; Müslim; Ebu Davud; İbn Mâce)

Yine Resulullah (S.A.V) efendimiz “Kendisine yumuşaklık verilen kimseye dünya ve ahiret iyilikleri verilmiştir. Yumuşaklıktan mahrum olan kimse ise dünya ve ahiret iyiliklerinden mahrum olur.” (Müslim; Ebu Davud; Tirmizî) buyurmaktadır.

Allahu Teala Şöyle buyurmaktadır :”Ey Muhammed sen yumuşak huylu ve güzel davranmasaydın etrafından dağılıp giderlerdi” ( Al-i İmran-159)

Yine Hak Tealâ, Hz. Musa a.s.’ı ve Hz. Harun a.s.’ı Firavun’a gönderirken şöyle buyurmuştur:
“Firavun’a gidin. Çünkü o gerçekten azıttı. Ona yumuşak sözler söyleyin. Belki aklı başına gelir ya da kötü akıbete uğramaktan korkar.” (Tâhâ, 43-44)

” Fakirle karşılaştığın zaman ona ilim öğretmekle başlama , ona yumuşak davranmakla başla. Çünkü ilim ürkütür , yumuşaklık ısındırır. ”
Cüneyd-i Bağdadi (k.s.)

Hz. Mevlâna k.s. ne güzel buyurur:
“Allah’ın, ‘Ey Musa! Firavun’a karşı yumuşak söz söyle, ona yumuşaklık göster!’ sözünü iyi anla! Zira kaynayan yağa su dökersen ocağı da harap edersin, tencereyi de…”

Bütün bu ayet ve hadislerden anlamalıyız ki (hilm) ; yumuşak huyluluk , sakin ve ağırbaşlılık övülen bir ahlak ve beraberinde bir çok hayrı getiren bir davranıştır. Yumuşak davranış sergilemek neticesinde karşı taraftaki kişi her ne kadar sert ve öfkeli de olsa bu davranıştan etkilenir, kabaran nefsi durulur , akıl dairesi içerisinde düşünmeye ve hareket etmeye mecbur kalır. Bunun için yumuşaklıkta her zaman hayır vardır ve yumuşak kişi bu yumuşak huyu sayesinde dünya ve ahirette bir çok hayırlara sahip olur.

İşte böyle bir davranış sayesinde insandaki güzellik ortaya çıkar.

Allah da kullarına karşı yumuşak davranmaktadır. Kulunun yaptığı hatasından dolayı hemen cezalandırmamakta , ona hatasından dönmesi için, tövbe etmesi için mühlet tanımaktadır, bu kapıyı son nefesine kadar açık tutmaktadır. Allah’ın kulları üzerine yaydığı rahmete bakın !

Resulullah (S.A.V) efendimiz bizlere Allah’ın ahlakı ile ahlaklanın buyurmaktadır. Allah’ın ahlakı ile ahlaklanan kimse yaratıklara kin beslemez , her zaman affedici olur , yumuşak muamele eder , hakikat cihetinden bilir ki her yaratık yaratılış gayesine hizmet etmektedir. Ve bütün bu olanlar Allah’ın mazharlardaki tecellileridir. Her varlıktan görülen tecelliler O’ nundur , O’ ndan gayrısı yoktur ki zaten !

İşte o zaman kişi , kendi kalbinde ve insanların kalbinde kimin bulunduğunu anlar !

Allah en doğrusunu bilir.

Ahmet Şahin Uçar